Trzy dni z Juliuszem Słowackim

XXXVII Międzynarodowy Zlot Rodziny szkół im. Juliusza Słowackiego

(17 - 19 października 2024 roku)

W grodziskim liceum w ostatnich dniach było naprawdę gwarno i artystycznie!

Przez trzy dni świętowano 40. rocznicę powstania Rodziny Szkół imienia Juliusza Słowackiego. Był to już XXXVII Zlot inspirowany “siłą fatalną” poezji romantycznego wieszcza. Tak silna więź szkół z różnych krajów i zakątków Polski, to zjawisko wyjątkowe i niespotykane, a przecież tylko ze względu na historycznie uwarunkowana i organizacyjne przerwy było to już trzydzieste siódme spotkanie!

Słowa “Testamentu mojego” Juliusza Słowackiego usłyszeliśmy kilkukrotnie, ale zabrzmiały szczególnie podczas inauguracji spotkania, gdy wykonał je szkolny chór “LOJS” pod dyrekcją pani Magdaleny Frąckowiak. Wszyscy zebrani wspólnie odśpiewali ten wiersz towarzyszący Rodzinie od 1986 roku. Okazuje się, że muzyka skomponowana przez pana Krzysztofa Domogałę (wówczas ucznia, a dziś absolwenta liceum w Chorzowie) w każdej ze szkół brzmi nieco inaczej, ale jednoczy serca, nawet jeśli przez lata w różnych miejscach świata dokonano zmian tonacji czy aranżacji utworu..

Tym razem na spotkanie Rodziny przybyło do Grodziska Wielkopolskiego czternaście reprezentacji. Mimo toczącej się wojny, przyjechały dwie delegacje z Ukrainy - z Krzemieńca oraz z Tarnopola. Przybyła też należąca od lat do Rodziny delegacja z czeskiego Cieszyna, a łączność online nawiązała (po latach przerwy) szkoła w Bezdanach (Litwa).

Szczególnie gorąco przywitano Ojca Rodziny - pomysłodawcę i wieloletniego organizatora spotkań pana Andrzeja Króla wraz z delegacją z Chorzowa oraz reprezentację Wrocławia, gdzie wszystko się zaczęło w 1984 roku.

Na dworcu w Grodzisku Wielkopolskim z transparentami powitano dwuosobowe delegacje młodzieży wraz z opiekunami z odległego Przemyśla i Jarosławia, z Oleśnicy, Piotrkowa Trybunalskiego, Łodzi, Częstochowy, Otwocka, Kielc i Warszawy. Od “Słowaka” z Elbląga, który od lat aktywnie uczestniczy w spotkaniach, otrzymaliśmy filmową “pocztówkę” i mieliśmy łączność online. Wyjątkowo nie mogła również przybyć drużyna ze Skarżyska Kamiennej. Grodziskiego “Słowaka” reprezentowały Klaudia Strugała
i Dagmara Ojrzanowska wraz z opiekunką panią Tatianą Borowską.

Na początku oficjalnej uroczystości w auli szkolnej odśpiewano hymn państwowy i uczczono Patrona - Juliusza Słowackiego, nie tylko wspólnym śpiewem, ale również złożeniem wiązanki kwiatów pod popiersiem.

Podczas spotkania inaugurującego XXXVII Międzynarodowy Zlot, tradycję spotkań przypomniała pani dyrektor Katarzyna Nowak-Pierszalska, która - witając gości honorowych i uczestników Zlotu - podkreśliła zasługi poprzednich dyrektorów grodziskiego LO w pielęgnowaniu tradycji spotkań. Po raz czwarty grodziskie liceum jest gospodarzem spotkania Rodziny “Słowaka” (1991; 2003; 2012 i teraz w 2024). Nie byłoby to możliwe bez ogromnego zaangażowania dyrekcji, nauczycieli i młodzieży. Przypomniano więc wkład w tradycję Zlotów panów Antoniego Kłaka i Macieja Mendla, a także pani dyrektor Jadwigi Łachety i pani Aleksandry Hoffmann, oraz wymienionych z nazwiska opiekunów grup przygotowujących młodzież do konkursów i organizujących spotkania.

Wysłuchaliśmy z uwagą przemówień “Ojca Rodziny” - pana Andrzeja Króla, a także Rektora Szkoły w Krzemieńcu - pana prof. Afanasija Łomakowycza, którzy przybliżyli ideę spotkań i historię Rodziny. Usłyszeliśmy też życzliwe słowa i przemówienie Starosty Grodziskiego - pana Mariusz Zgaińskiego i Przewodniczącego Rady Powiatu - pana Sebastiana Skrzypczaka (jednocześnie nauczyciela historii w “Słowaku”). Obejrzeliśmy też film poświęcony Juliuszowi Słowackiemu i Krzemieńcowi, z którego pochodzi wieszcz i skąd przyjechała do nas delegacja.

Zaproszonym Gościem Honorowym i od lat Naukowym Opiekunem Zlotów jest pani profesor Ewa Jaskółowa z Uniwersytetu Śląskiego, która wygłosiła przemówienie poświęcone interpretacji poezji, nie tylko Słowackiego, ale również W. Szymborskiej.

Był też okolicznościowy piękny tort z wizerunkiem szkoły i wspólna fotografia przed gmachem liceum.

Pierwszego dnia, po przerwie, w kolejności alfabetycznej poszczególne delegacje zaprezentowały swoje szkoły i opowiedziały o licznych osiągnięciach i sposobach upamiętniania poezji Słowackiego. Grodziskiego “Słowaka” przedstawiła Klaudia Strugała. Mówiła o organizacji Półmaratonu “Słowaka”, corocznie obchodzonym Święcie Patrona i “Majówce ze Słowakiem”, wymianach międzynarodowych, współpracy z uczelniami wyższymi oraz naukowej, artystycznej i sportowej aktywności młodzieży grodziskiego “Słowaka”. Prezentacje przygotowane przez uczestników Zlotu były okazją do wzajemnego poznania się i pokazania różnorodności form pracy i specyfiki poszczególnych szkół.

W drugiej części spotkania w Centrum Kultury “Rondo” odbyło się wspaniałe przedstawienie “Kordiana” opartego na motywach dramatu Juliusza Słowackiego przygotowane przez Koło Teatralne “Arlekin”. Przed spektaklem historię Koła przybliżyła pani Hanna Mańkowska. 25 lat temu, właśnie po jednym ze spotkań “Słowaków”, w którym uczestniczyła delegacja grodziskiego liceum, młodzież pod wpływem wrażeń ze spotkania zaproponowała wystawienie sztuki, a pani Hanna Mańkowska jest dziś opiekunką prawdopodobnie najdłużej działającego w Wielkopolsce amatorskiego Koła Teatralnego.

“Kordian” w wykonaniu młodzieży z “Arlekina” zaskoczył nowoczesną interpretacją i nagrodzony został gromkimi brawami.

Piątkowy poranek uczestnicy Zlotu rozpoczęli sadzeniem kolejnych krzewów różanych na boisku grodziskiego “Słowaka”, gdzie podczas poprzedniego spotkania w 2012 roku założono “Rosarium Salomei”. Pan Andrzej Król z panią dyrektor Katarzyną Nowak-Pierszalską odsłonili tablicę informującą o historii spotkań “Rodziny” oraz objaśniającą symbolikę róż, tak chętnie sadzonych od lat, zarówno w Krzemieńcu, jak i różnych szkołach noszących imię Juliusza Słowackiego, ponieważ były to ulubione kwiaty Poety i jego matki Salomei Słowackiej.

Zgodnie ze słowami Seweryna Goszczyńskiego, jeszcze w czasach niewoli były, ale i dziś są symbolem nadziei, patriotyzmu i piękna.

“Sadźmy, przyjacielu, róże!

Długo jeszcze, długo światu

Szumieć będą śnieżne burze:

Sadźmy je przyszłemu latu!”

Drugiego dnia Zlotu odbyły się dwa ważne Turnieje. Pierwszy - Wiedzy o Juliuszu Słowackim – miał formę pisemną, prace były kodowane i sprawdzały nie tylko wiedzę, ale także umiejętność interpretacji dzieł Słowackiego. Pytania przygotowała pani prof. Ewa Jaskółowa. Drugi – to Konkurs Recytatorski, który odbył się w trzech kategoriach: recytacji, poezji śpiewanej i kategorii “wywiedzione ze słowa” - oczywiście wszystkie związane są od lat z twórczością Poety z Krzemieńca.

Występy konkursowe oceniało jury w składzie: Ojciec Rodziny - pan Andrzej Król (polonista z chorzowskiego LO), pan Łukasz kucharzewski - gość honorowy Zlotu, aktor Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, absolwent grodziskiego “Słowaka” i uczestnik kilku spotkań Rodziny, pan Michał Skórka - opiekun młodzieży z Warszawy, nauczyciel i muzyk-artysta, pani dyrektor Katarzyna Nowak-Pieszalska oraz Radosław Mańkowski jako przedstawiciel Rady Samorządu Uczniowskiego i uczestnik XXXVI Zlotu w Kielcach, a jednocześnie aktor “Arlekina” i odtwórca tytułowej roli Kordiana. (Wyniki konkursów ogłoszono w sobotę podczas zakończenia Zlotu)

Zwycięzcami tegorocznej edycji konkursów okazali się:

W Konkursie Recytatorskim “W kręgu poezji Juliusza Słowackiego”:

Kategoria: „Wywiedzione ze słowa”

I miejsce - Tomasz Froniewski – Oleśnica (fragmenty „Kordiana”)

II miejsce - Katarzyna Cebulska i Karolina Maco – Tarnopol („W pamiętniku Zofii Bobrówny”)

III miejsce - Mateusz Łukaszewicz – Otwock – „Monolog Kordiana na Mont Blanc”

Kategoria: “Poezja śpiewana”;

wyróżnienie – Varvara Levchenko i Małgorzata Cichy - Chorzów („Baranki moje”)
wyróżnienie - Natalia Froch - Częstochowa ("Z pamiętnika Zofii Bobrówny")

Kategoria: “Recytacja”

I miejsce - Robin Lipowski (Cieszyn) – „Pan Tadeusz” (fragm. poematu)

II miejsce - Dawid Paluszek (Przemyśl) – „Do matki”

II miejsce - Barbara Olszówka (Warszawa) – „Sumienie”

III miejsce - Zuzanna Krawiec (Wrocław) – „Lilla Weneda”(prolog)

Wyróżnienie – Inna Voronko (Krzemieniec) „Testament mój”

Laureatem Nagrody Publiczności w Konkursie Recytatorskim został

Tomasz Froniewski z Oleśnicy

Nagroda Specjalna

Inna Voronko i Maria Bodnar ( z Krzemieńca) - śpiew

W Konkursie Wiedzy o Patronie „Czytamy Słowackiego”

I miejsce - Wiktoria Drabik – Otwock

II miejsce - Maja Fedak – Przemyśl

II miejsce - Małgorzata Cichy- Chorzów

II miejsce - Klaudia Strugała – Grodzisk Wielkopolski

III miejsce - Piotr Rusz – Cieszyn

Po zmaganiach konkursowych i obiedzie, wszyscy udali się na wycieczkę do Poznania, gdzie mieli okazję z panem Łukaszem Łakomym - przewodnikiem turystycznym, historykiem, absolwentem grodziskiego liceum zwiedzić Ostrów Tumski i poznańska starówkę.

Ostatniego dnia, w sobotę o poranku odbył się spacer po Grodzisku, podczas którego pani dyrektor Katarzyna Nowak-Pierszalska (jednocześnie nauczycielka geografii i opiekunka “Eko-Słowaka”) oraz pan Sebastian Skrzypczak (historyk i Miłośnik Ziemi Grodziskiej) opowiedzieli o zabytkach i ciekawostkach miasta.

Podczas zakończenia Zlotu odbyło się ogłoszenie wyników konkursów. Podsumowując konkurs recytatorski, profesjonalnych rad dotyczących deklamacji i gry aktorskiej udzielił członek jury konkursowego pan Łukasz Kucharzewski. Odśpiewano też gromkie “Sto lat” panu Andrzejowi Królowi, który tego dnia obchodził urodziny. Były wpisy do kroniki szkoły, podziękowania dla gości i organizatorów oraz występy utalentowanej młodzieży grodziskiego “Słowaka”. Wystąpiły: Dagmara Ojrzanowska (śpiew); Klaudia Strugała - (fortepian, skrzypce) Chioma Egwim (wiolonczela, gitara, śpiew) i Michalina Wajs (gitara, śpiew).

Warto podkreślić, że reprezentantki Grodziska - Dagmara Ojrzanowska wystąpiła w “Kordianie”, w konkursie recytatorskim, gdzie zaprezentowała fragment “Snu srebrnego Salomei” i zaśpiewała na zakończeniu Zlotu, a Klaudia Strugała - laureatka II miejsca w Konkursie Wiedzy o Słowackim, nie tylko gra na skrzypcach, ale i na fortepianie! Gratulujemy wielu talentów!

Opuszczające nasze miasto drużyny zgodnie podkreślały, iż atmosfera tego spotkania była niezwykła! Szczególnie dziękowano uczniom i ich Rodzicom, którzy serdecznie przyjęli, udzielili noclegu i opiekowali się młodzieżą podczas Zlotu. Podziwiano przygotowane na tę okoliczność wystawy, kroniki i gazetki ścienne upamiętniające Słowackiego i historię “Rodziny”. Dziękowano młodzieży i nauczycielom, którzy przez trzy dni częstowali wszystkich pysznym ciastem i kawą w specjalnie na tę okazję zaaranżowanych “kawiarenkach”.

Szkoły z wielkich miast podkreślały zaobserwowane tu zjawisko szerokiego zaangażowania w organizację spotkania zarówno obu pań dyrektor - Katarzyny Nowak-Pierszalskiej i Grażyny Skrzypczak, ale też ogrom wysiłku grona nauczycieli i pracowników szkoły pomocnych przy organizacji Zlotu i gratulowano cudownej, utalentowanej, pracowitej i gościnnej młodzieży!

Wiadomo już, że część tych rozmów i znajomości to kontynuacja lub początek wieloletnich znajomości, a nawet przyjaźni, a “siła fatalna”…. “trwa przez pokolenia!”

Za wsparcie finansowe i rzeczowe pragniemy serdecznie podziękować następującym firmom i instytucjom:

Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu

Starostwo Powiatowe w Grodzisku Wlkp.

Urząd Miasta Grodzisk Wlkp.

Wytwórnia parkietów DĄBEX sp. z o.o. sp. k.

AMGRO Zdzisław Gulik

Bank Spółdzielczy w Grodzisku Wlkp.

Edumax Dawid Dzierla

Hunters

BLEGS Błażej Górny & Lidia Fabian s.j.

D.T.J sp. z o.o.

EMABO sp. z o. o.